تحلیل فضایی ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن در مناطق شهر اهواز

در مقولۀ مسکن، تهیۀ طرح و برنامه­های توسعه با توجه به ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن می­تواند از شکاف و نابرابری در رفاه سکونتی ساکنان و رشد بی­برنامۀ شهر جلوگیری کند. بر این اساس، این پژوهش با هدف تحلیل فضایی ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن، تناسب بین عرضه و تقاضای مسکن و ارتباط کمبود مسکن با گسترش افقی در شهر اهواز انجام شده است. نوع پژوهش «کاربردی- توسعه­ای» و روش انجام آن «توصیفی- تحلیلی» است. گردآوری داده­ها با روش کتابخانه­ای- اسنادی صورت گرفت. از 20 شاخص اجتماعی و کالبدی برای سطح­بندی مناطق شهر اهواز استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های رتبه­بندی مافوق و مادون (SIR)، هولدرن، آنتروپی شانون و ضریب همبستگی پیرسون و همچنین نرم­افزار Visual PROMETHEE استفاده شده است. نتایج حاصل از یافته­ها نشان داد که در شاخص­های اجتماعی و کالبدی، مناطق 2، 3، 4 و 8 در وضعیت مطلوبی قرار دارند. اما مناطق 1، 6 و 7 در شرایط مناسبی از لحاظ شاخص­های اجتماعی و کالبدی نیستند. این امر بیانگر عدم تعادل توزیع مسکن مناسب در شهر اهواز است. ضریب همبستگی پیرسون با میزان sig دو طرفۀ 501/0 نشان­دهندۀ عدم تناسب عرضه و تقاضای مسکن در این شهر است. همچنین، حاصل روش­های هولدرن و آنتروپی شانون نمایانگر توسعۀ مساحت مسکونی از سال 1385 تا 1390 است، ولی این توسعه بدون توجه به تقاضای مسکن در مناطقی صورت گرفته است که مسألۀ کمبود مسکن در آنها شدید نبوده است. این امر نشانگر رشد ناپایدار شهر اهواز در بخش مسکن است.